Jak czytać etykietę na opakowaniu farb?

Fot. Malfarb 

Wizyta w markecie budowlanym i wybór farby mogą okazać się nie lada wyzwaniem. Przed nami mnóstwo produktów, a na każdym z nich bez liku oznaczeń i informacji. W takiej sytuacji nie trudno o ból głowy. Zobaczmy, zatem, jak mądrze czytać etykiety na opakowaniach farb.

Rodzaj farby to podstawa
Akrylowe, akrylowo-lateksowe, a może lateksowe? To obecnie trzy najpopularniejsze typy emulsji do malowania ścian: – Dawniej na rynku znaleźć można było m.in. farby wapienne lub klejowe. Dziś zdecydowana większość sprzedawanych produktów do malowania ścian to emulsje lateksowe, akrylowe lub akrylowo-lateksowe. W rzeczywistości wszystkie bazują na żywicach akrylowych, a różnią się jedynie zawartością spoiwa. W farbach deklarowanych jako lateksowe powinno być go najwięcej, stąd też ich własnościowi są zazwyczaj lepsze – są najbardziej trwałe i odporne na ścieranie. Jednak nie zapominajmy, że wszystkie wspomniane rodzaje emulsji można traktować jako uniwersalne – sprawdzą się zarówno podczas malowania tynków gipsowych, cementowych, cementowo-wapiennych, jak i płyt kartonowo-gipsowych czy betonu lub wypraw mineralnych – wyjaśnia Mariusz Szubert, manager marki Malfarb, oferującej szeroki wybór farb do zastosowań wewnętrznych i zewnętrznych.

Kolor kolorowi nierówny
Kolejnym elementem, na który warto zwrócić uwagę jest... kolor, a dokładniej jego wizualizacja umieszczona na etykiecie. Należy, bowiem, pamiętać, że ma ona charakter poglądowy – barwa wydrukowana na opakowaniu może czasem znacząco różnić się od tej rzeczywistej (nie jest to umyślne działanie producenta, lecz po prostu kwestia technologii druku na papierze samoprzylepnym). W tym wypadku lepiej wspomóc się tablicą wymalowań (jej płytki pokrywa się farbą identyczną jak w opakowaniu na półce; tablica powinna znajdować się przy regale z farbami) lub też zakupić tester produktu i sprawdzić wybrany kolor na niewielkiej powierzchni.

Odporność na szorowanie
Jednym z istotnych parametrów, na który warto zwrócić uwagę podczas czytania etykiety jest tzw. odporność na ścieranie lub szorowane. Informuje nas ona o tym, czy wybrana farba bez problemu zniesie np. zmywanie zabrudzeń na mokro, czy też skończy się to odbarwieniami.

Na polskim rynku możemy spotkać się z dwoma normami opisującymi stopień odporności na ścieranie:  PN-EN 13300 lub PN-C-81914:2002. W przypadku pierwszej wyróżnia się 5 klas: od V oznaczającej bardzo słabą odporność na ścieranie aż po I umożliwiającą zmywanie i szorowanie ma mokro. W praktyce oznacza to, że wybór produktu oznaczonego jako posiadający I lub II klasę daje nam pewność bezproblemowego użytkowania.

Z kolei w przypadku normy PN-C-81914:2002 wyodrębniono trzy rodzaje klas odporności:
  I – farby odporne na szorowanie na mokro,
 II – farby odporne na mycie,
III – farby odporne na tarcie na sucho.

Analogicznie, jak w poprzednim przypadku, zakup emulsji posiadającej I klasę odporności wg normy PN-C-81914:2002 to gwarancja dużej wygody – pomalowaną ścianę można w razie potrzeby zmywać lub szorować na mokro bez obawy o zniszczenie powłoki.

Oczywiście w praktyce oznacza to, że im wyższa odporność, tym dłuższe jest użytkowanie. Dobrze jednak wiedzieć, że są miejsca takie jak np. sufit, które rzadko się brudzą i nie wymagają zmywania. Dlatego bez obaw można pomalować je tańszą farbą o niższej odporności na szorowanie.


Fot. Malfarb 

Wydajność farby
Informacja ta określa, ile m² możemy maksymalnie pomalować za pomocą 1 litra farby (większość dostępnych produktów na rynku posiada deklarowaną wydajność od 10 do 14 m²/l). Trzeba jednak tutaj pamiętać, że współczynnik ten odnosi się do sytuacji, w której nanosi się 1 warstwę emulsji. Mimo to w praktyce – dla uzyskania pełnego efektu kolorystycznego – zaleca się najczęściej aplikację 2 warstw, co oznacza, że deklarowaną wydajność należy podzielić przez 2. Jeśli więc producent deklaruje, że wydajność farby wynosi 10 m²/l, a zalecana liczba warstw to dwie, to wówczas litr emulsji wystarczy na pomalowanie mniej więcej 5 m² ściany. Dodatkowo na wydajność ma wpływ chłonność podłoża. Np. świeża, niezagruntowana ściana jest bardzo chłonna, wręcz „pije” farbę, co powoduje większe zużycie produktu. Podobna zależność istnieje także w przypadku struktury podłoża: im jest ono gładsze, tym wydajność jest większa (i analogicznie im powierzania ściany jest bardziej dekoracyjna, strukturalna, tym mniejsza jest wydajność 1 l emulsji). Dlatego podczas malowania strukturalnych podłoży najlepiej założyć nieco większe zużycie farby, a z kolei przy chłonnych powierzchni zaopatrzyć się w preparat gruntujący.

Metoda aplikacji
Oznaczenie to informuje nas czy do malowania daną farbą możemy wykorzystać wałek, czy też pędzel. W przypadku większości farb obydwa rozwiązania są możliwe (generalnie wałek sprawdza się przy dużych, płaskich powierzchniach, a pędzel jest lepszy w trudno dostępnych miejscach). Pamiętajmy tylko o jednej kwestii: – Do aplikacji emulsji wodorozcieńczalnych, czyli np. akrylowych lub lateksowych, zawsze używajmy narzędzi ze sztucznego włosia, które nie wchłania wody i nie pęcznieje. Zastosowanie naturalnego włosia bardzo utrudniłoby nam pracę, a dodatkowo zdecydowanie obniżyłoby estetykę pomalowanej powierzchni – dodaje ekspert marki Malfarb.

Efekt wykończenia
Większość farb dostępnych na rynku charakteryzuje się matowym efektem wykończenia. Coraz częściej jednak można spotkać produkty oznaczone jako „półmatowy” lub „satynowy”. Pomalowana nimi ściana cechować się będzie delikatnym połyskiem. Rozwiązanie to z pewnością przypadnie do gustu wielu osobom – pamiętajmy jednak, że farby satynowe mają jedną wadę: skutecznie uwidaczniają wszelkie nierówności i niedoskonałości podłoża. Jeśli więc się na nie zdecydujemy, nie zapominajmy o tym by w razie potrzeby dokładnie przygotować powierzchnię ścian.

Czas schnięcia
Parametr ten określa, ile czasu potrzeba do osiągnięcia tzw. stanu pyłosuchości. Nie można tu jednak zapominać, że czas ten dotyczy tzw. warunków optymalnych tj. temperatury około 20 stopni Celsjusza oraz wilgotności powietrza około 60%. Im wilgotność jest niższa, a temperatura wyższa, tym szybciej farba schnie. Prawidłowość ta ma ogromne znaczenie z punktu widzenia nakładania farby i estetyki wykończenia. Podczas malowania należy się trzymać zasady „łączenia mokrego z mokrym” czyli nakładania kolejnych warstw, łączenia pasów lub dokonywania poprawek zanim farba całkowicie wyschnie. Dzięki temu unika się nieestetycznych sznar czyli śladów pędzla.