Renowacja przy problemach wynikających z zasolenia i wilgoci

Fot. 1. Jeśli tynk renowacyjny jest stosowany jako maszynowy, wtedy zawsze należy brać pod uwagę potrzebną ilość porów

Od stuleci na ścianach budynków występuje wilgoć oraz ubytki tynku spowodowane oddziaływaniem soli. Wcześniej takie szkody były naprawiane za pomocą tynków wapiennych. Jednak po wynalezieniu cementu portlandzkiego stało się możliwe nakładanie tynków szczelniejszych i bardziej odpornych na działanie mrozu. Trzeba jednak stwierdzić, że gęste, wiązane cementowo tynki, nie nadają się do wszystkich zastosowań. Szczelne, zmniejszające dyfuzję, tynki z cementem portlandzkim, są bardzo odporne na działanie mrozu. Nadają się do ochrony suchych ścian, takich jak cokół elewacyjny, przed skutkami mrozu i wody. Nie działa to jednak wtedy gdy mury zawierają już wilgoć i/lub sól.


Fot. 2. Mokra wewnętrzna ściana piwnicy. Dopiero analiza szkód może pokazać, czy chodzi tutaj tylko o kondensację, czy też o wywołaną przez sól hydroskopijną wilgoć


Fot. 3. Ściana zewnętrzna. Widoczne szkody na tynkach elewacyjnych spowodowane wilgocią

Decyduje wielkość porów
Podstawowe znaczenie przy szczelnych, mocnych tynkach cementowych ma to, że mają one pory o bardzo małej powierzchni, która przy występowaniu wilgoci jest szybko napełniana wodą. Przez brak porów o dużej powierzchni, które przerywałyby reakcję kapilarną, woda zostaje zatrzymana w środku, a to uniemożliwia całkowite wyschnięcie przekroju tynku.

Jeśli w porach dodatkowo występuje sól, to rozpuszcza się ona w wodzie i wędruje do zewnętrznych i wyższych obszarów o małej wilgotności, gdzie występują dobre warunki do krystalizacji. W tych obszarach pory zostają jeszcze bardziej zwężone przez kryształki soli, co utrudnia ich wyschnięcie (blokada schnięcia).

Zwiększenie objętości kryształków soli powoduje jednocześnie powstanie uszkodzeń tynku i powłok malarskich. Jeśli tynk został już zniszczony i odpadł, to proces ten postępuje wówczas w miejscach sąsiadujących. Miejsca wilgotne i mokre zostają dodatkowo uszkodzone przez wahania temperatury i występowanie mrozu w obszarze zewnętrznym.

Minimalne wymagania dla tynków renowacyjnych WTA

• Zawartość porów powietrza w świeżej zaprawie > 25% obj.
• Zdolność zatrzymywania wody świeżej zaprawy > 85%
• Głębokość przenikania wody stwardniałej zaprawy < 5 mm
• Kapilarne wchłanianie wody W24 > 0,3 kg/m²
• Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej µ < 12
• Gęstość stwardniałej zaprawy < 1,4 kg/dm³
• Porowatość stwardniałej zaprawy 40% obj.
• Wytrzymałość na ściskanie (28 dni) 1,5–5 N/mm²
• Stosunek nacisku do wytrzymałości na zginanie i rozciąganie < 3
• Odporność na działanie soli

Reasumując, nasuwają się następujące wnioski: tynk nie powinien wchłaniać wody z zewnątrz, nie powinien hamować wysychania wewnętrznych warstw oraz musi być odporny na naciski kryształków powstających z soli.

Cechy i właściwości tynku renowacyjnego
Tynki renowacyjne są nakładane jedno- lub wielowarstwowo na wilgotnym i/lub zasolonym murze. Minimalna grubość warstwy wynosi 20 mm. Pojedyncze warstwy muszą mieć co najmniej 10 mm grubości. Przy wysokiej zawartości soli w połączeniu z porowatym tynkiem podkładowym (tynk magazynujący sól), grubość warstwy nakładanego tynku renowacyjnego musi wynosić co najmniej 15 mm. Tynki renowacyjne posiadają lekką, bogatą w pory strukturę (> 40% obj.) i dużą przepuszczalność pary wodnej, aby nie hamować schnięcia występującej wilgoci. Zamiana wody w parę następuje przez grube, nieaktywne kapilarnie pory, takie jak pory tenzydowe oraz pory lekkich kruszyw, bez transportowania ze sobą wody i roztworów solnych. W tym wypadku zmagazynowana sól nie prowadzi do blokady schnięcia, ponieważ pory są odpowiednio duże. Kryształki soli mogą powiększyć swoją objętość nie uszkadzając tynku.


Fot. 4. Pomocny będzie tutaj tynk renowacyjny WTA, ewentualnie z działaniami osłonowymi w zależności od przyczyn zaistnienia wilgoci

Tynki renowacyjne chronią jednocześnie przed wilgocią zewnętrzną, ponieważ posiadają małą przewodność kapilarną i nie nabierają wody (budowa o własności hydrofobizującej). Drobne pory kapilarne zapobiegają, dzięki własności hydrofobizującej, dopływowi roztworów wodnych i solnych. Po zewnętrznej stronie tynku nie powstaje koncentracja wilgoci. Równomierne wyparowywanie następuje w samym przekroju tynku.


Fot. 5. Uszczelnianie piwnicy przez nakładanie sztucznie zmodyfikowanej grubej masy bitumicznej

Szkodliwe sole nie są już więcej transportowane na zewnątrz, gdzie dochodzi do uszkodzeń przez tworzenie kryształków. Ilość soli w przekroju ściany nie ulega zmniejszeniu.

Dzięki geometrii porów (małe/duże) oraz odpornym hydraulicznym środkom wiążącym, sól zostaje nieszkodliwie zatrzymana w tynku renowacyjnym.

Wymagania i wykonanie

• W przypadku „poważnego” obciążenia solami systemu tynku renowacyjnego od podłoża, jest konieczne/właściwe zastosowanie dwuwarstwowego systemu różnicującego funkcje.
• Nie ma złotego środka na wszystko – zastosowanie zaprawy tynkowej z własnościami hydrofobizującymi porów, nie pomaga we wszystkich sytuacjach występujących w praktyce (wilgotne i solne środowisko muru/wykonanie zaplanowanej renowacji zabytków).

Definicja tynku renowacyjnego wg WTA
„Tynki renowacyjne to gotowe suche zaprawy wyprodukowane zgodnie z DIN 18557, przeznaczone do tworzenia tynków o bardzo wysokiej porowatości i przepuszczalności pary wodnej, przy jednocześnie znacznie obniżonej zdolności przewodzenia kapilarnego”; oznacza to, że ich funkcjonalność zależy od składu i jednorodności zaprawy. Mieszanka wytwarzana na budowie nie może tego zapewnić w odpowiednim zakresie. Mieszanki, które zostają wytworzone na budowie przy zastosowaniu dodatków, nie kwalifikują się jako tynki renowacyjne WTA lub tynki podstawowe WTA (wg instrukcji WTA 2-2-91 o systemach tynków renowacyjnych). Dzięki wyborowi odpowiednich środków wiążących i kruszywa, przez zwiększenie całkowitej objętości porów i celowe sterowanie zawartością porów kapilarnych i nasiąkaniem wodą, osiąga się przy tych systemach tynków istotne polepszenie odporności na mróz i sól.


Struktura systemu
Budowa tynków renowacyjnych zależy od systemu ich wytwarzania. Często występuje warstwa sczepna – dzięki temu zastosowaniu zostaje widocznie zwiększona przyczepność do podłoża. Dzięki stabilnemu wiązaniu tynku do podłoża, napięcia w strukturze zostają zniwelowane. Niebezpieczeństwo powstawania pęknięć oraz odwarstwiania zostaje znacząco zredukowane. Jako, że tynki lekkie są tu szczególnie zagrożone, to warstwa sczepna odgrywa w nich dużą rolę.

W celu wykonania niezawodnej warstwy sczepnej konieczne jest przeniesienie do podłoża wystarczająco dużej ilości spoiwa. Zadanie to udaje się wykonać dzięki szlamowatej konsystencji warstwy sczepnej. Jednocześnie zastosowanie grubych wypełniaczy zwiększa szorstkość powierzchni.

Tynk natryskowy – zasadniczo wykonuje się osobno twardniejący tynk natryskowy, który powinien twardnieć minimum trzy dni. Osobno twardniejący tynk natryskowy musi być dobrze pielęgnowany po nałożeniu, aby był wystarczająco zbity i nośny.

Również tynk podkładowy/renowacyjny może być stosowany jako warstwa sczepna, jeżeli zawiera wystarczającą ilość spoiwa (należy tu przestrzegać danych producenta). W tym przypadku niezbędną szlamowatą konsystencję należy sporządzić na miejscu. Warstwa stałego tynku jest wtedy nanoszona techniką „świeże na świeże” na tynk natryskowy.

Wyrównywanie nierówności – w tym celu należy nanosić tynki renowacyjne w warstwach o równomiernej grubości, aby na wstępie wyrównać większe nierówności. Nie zawsze można wyrównać większe nierówności bez przekraczania dopuszczalnej grubości naniesionego tynku. W takich przypadkach wyrównanie zostanie wykonane za pomocą niehydrofobowego tynku podkładowego (także do zastosowania przy dużej zawartości soli) lub tynku podkładowego.

Tynki podkładowe mogą być nakładane w jednej warstwie do czterech centymetrów. Przed naniesieniem kolejnego tynku renowacyjnego należy zwrócić uwagę, czy tynk wyrównujący dobrze stwardniał (w zależności od temperatury przynajmniej siedem dni).

W przypadku tynków renowacyjnych wykonywanych jednowarstwowo można wyrównywać niewielkie zagłębienia, do ok. 1 cm, techniką „świeże na świeże”. Należy przy tym zachować minimalną grubość warstwy 20 mm. Tynki renowacyjne mogą zostać zastosowane wielowarstwowo do wyrównania, jeżeli nie zostanie przekroczona całkowita grubość warstwy 4 cm.

Niezbędne dodatkowe środki uszczelniające
Często ściany piwnic są wilgotne, mimo iż woda nie występuje ani nie jest zauważalna jako film wilgoci/błyszcząca wilgoć (fot. 2). Przyczyną może tu być kondensacja ciepłego powietrza pokojowego na zimnych, nieizolowanych górnych powierzchniach ścian piwnicy i/lub wynikająca z zasolenia wilgoć higroskopijna. Jeżeli nie występują inne przyczyny wilgoci, a warunki pomieszczenia umożliwiają osuszenie, to wykonuje się tylko tynk renowacyjny. Zaprawy uszczelniające w tym wypadku nie są pomocne, ponieważ nie mają one odpowiednio wysokiej struktury porowatej, która zapewniałaby dobre osuszenie. Sposób wykonania uzależniony jest od zawartości soli.

Jeżeli na podłożu można zaobserwować film wody lub błyszczącą wilgoć, lub zostały one stwierdzone wcześniej, to należy zastosować specjalne środki uszczelniające. Zależnie od przyczyny wilgotności może być konieczne zastosowanie przed nałożeniem tynku renowacyjnego dodatkowego uszczelnienia poziomego i/lub pionowego.

Jeżeli stopień zawilgocenia wzrasta w dół muru i w kierunku jego przekroju, to należy założyć wilgotność wzrastającą. Jeżeli wzrasta w górę, to są to efekty higroskopijne, możliwe jest tworzenie się wody kondensacyjnej lub przenikanie deszczu. Okoliczności te mogą występować jednocześnie.

Rodzaj wykonanego uszczelnienia zależy od przyczyny wilgotności. Wynik badań zostanie oceniony razem z istniejącym stopniem zasolenia. Z tego powodu ważnym jest wykrycie przyczyn wilgotności przed remontem.

Instrukcja WTA i jej uzupełnienia
W związku z powyższym została opracowana instrukcja uzupełniająca do instrukcji WTA 2-2-91/D.
Cytat z tej instrukcji: „Instrukcja WTA 2-2-91/D okazała się dobra. Tym niemniej doświadczenie pokazało, że niektóre jej punkty muszą zostać wyjaśnione. Z tego względu zostały opracowane niniejsze uzupełnienia. Powinny one służyć zapewnieniu skuteczności stosowania środków renowacyjnych i unikaniu szkód.

Już na etapie planowania kładzie się podstawy dla osiągnięcia sukcesu w stosowaniu środków renowacyjnych. Decydującą rolę odgrywa z tego powodu wystarczająca inwentaryzacja warunków podłoża. Jej podstawą są ustalenia zawarte w instrukcji WTA 2-2-91, ustęp 3.

Dalsze wskazówki zawarte są również w instrukcji WTA 4-5-99/D „Ocena murów – diagnostyka murów”. W celu odpowiedniej oceny stopnia zasolenia patrz tab. 1.

Wynik tych badań musi zostać uwzględniony w planowaniu renowacji. Nie tylko wynik analizy zasolenia jest decydujący dla decyzji czy i jakie środki są wymagane. Ocena szkodliwego działania różnych soli w bryłach muru (dane w %).” (cytat z instrukcji E-2-6-99/D,S. 3).

Na podstawie uzyskanych wartości całkowity stopień zasolenia może zostać określony tabelarycznie jako „mały”, „średni” lub „wysoki”. Decydująca jest przy tym uzyskana najwyższa zawartość soli (niezależnie od tego czy to chlorki, azotany czy siarczany).

Uszczelnienie pomocnicze – kiedy dodatkowo konieczne
Za wyraźne uszkodzenia tynku pokazanego na fot. 3 i 4 jest odpowiedzialna wilgoć zawarta w murze. W przypadku takich uszkodzeń tynk renowacyjny jest często pierwszym wybieranym środkiem – czasami są jednak nieuniknione prace nad uszczelnieniem pomocniczym.

Tak jest przy przedostawaniu się wody przez ścianę zewnętrzną do środka – wtedy zaleca się uszczelnienie zewnętrzne ze zmodyfikowanego tworzywa sztucznego – grubowarstwową powłoką bitumiczną i zaprawami uszczelniającymi wg rodzaju elementu budowlanego (fot. 5) lub wykonanie uszczelnienia wewnętrznego zaprawą uszczelniającą, jeżeli uszczelnienie z zewnątrz nie jest możliwe lub jest nieekonomiczne (fot. 6).


Fot. 6. Fachowe uszczelnianie wewnątrz za pomocą szlamu uszczelniającego – zamiast uszczelniania zewnętrznego

Uszczelnienie poziome przy wilgoci narastającej w górę
Uszczelnienie poziome jest konieczne tylko przy wilgoci narastającej w górę (fot. 7). Pomocne jest przy tym dodatkowe naniesienie zaprawy uszczelniającej na obszarze ścian, gdzie znajduje się uszczelnienie poziome. W przypadku kombinacji „zaprawa uszczelniająca z tynkiem renowacyjnym” woda napierająca z zewnątrz zostanie zatrzymana zaprawą uszczelniającą. Tynk renowacyjny lepiej niż zaprawy uszczelniające zatrzymuje wilgoć kondensacyjną.


Fot. 7. Przykład uszczelnienia poziomego – konieczne tylko przy rzeczywistej wilgoci podnoszącej

Ważne wskazówki wykonawcze
Wady wykonawstwa, jak zagłębienia w warstwach i tworzenie się rys da się uniknąć, gdy wcześniej zostanie zapewniona odpowiednia nośność tynku podkładowego (fot. 8).


Niedostateczna nośność tynku podkładowego występuje wtedy, jeżeli mur nie został wcześniej starannie mechanicznie oczyszczony. Starszy, często bardziej miękki tynk lub powłoka malarska muszą zostać całkowicie usunięte (min. 80 cm powyżej strefy uszkodzeń).

Słabo przylegające fugi muru należy wyskrobać na głębokość 2 cm, aby zapewnić dobre sczepienie się warstwy tynku z murem. Podłoże należy oczyścić mechanicznie.

Fugi należy zamknąć naturalnie podkładową zaprawą tynkarską (fot. 9). Na kruszące się, miękkie podłoże należy nałożyć odpowiednie, odporne na korozję podkłady pod tynk (fot. 10).


Fot. 9. Zamknięcie spoin za pomocą zaprawy tynkarskiej podstawowej


Fot. 10. Pomoc przy nawilżaniu. Na niepewne podłoże nałożono wsporniki podtynkowe

Jeżeli stary tynk nie zostanie usunięty odpowiednio wysoko/szeroko (co znaczy 80 cm ponad odgraniczoną strefę uszkodzeń), to po krótkim czasie ponad nowo nałożonym systemem tynków renowacyjnych pojawi się wilgoć i naloty.

Tynki renowacyjne nakłada się na wilgotne, ale nie na mokre podłoże – ilość orientacyjna do 6% masy wilgoci, jeśli otoczenie pozwoli na wyschnięcie. Tynk renowacyjny nie może jednak zastąpić odpowiedniego uszczelnienia przy podnoszącej się wilgoci.

Warstwy sczepne nakłada się na mokrym podłożu (fot. 11). Dzięki temu woda z zaprawy nie zostaje zbyt szybko wyciągnięta. Suche podłoże powinno być przed położeniem tynku zmoczone. Warstwa sczepna powinna być nakładana/natryskiwana w konsystencji szlamu, tak aby spoiwo było transportowane do porów.


Fot. 11. Nakładanie warstwy sczepnej

Tynki podkładowe/renowacyjne mogą być nakładane ręcznie, ale również maszynowo (fot. 1). Przy maszynowym nakładaniu tynku za pomocą powszechnych maszyn tynkarskich, trzeba koniecznie przestrzegać odpowiedniej ilości porów w tynku. Dlatego trzeba o dodatkowe wyposażenie maszyny tynkarskiej w mieszadło.

Nie ma tynków całkiem wolnych od naprężeń. Stąd też należy przestrzegać maksymalnej grubości warstwy, aby nie dopuścić do powstawania pustych obszarów i pęknięć.

Duże nierówności, przy silnie niejednolitym murze, wymagają wyrównania na dużej głębokości. Jeśli dopuszczalna grubość warstwy tynku zostanie przekroczona, często tynk podkładowy jest nakładany bezpośrednio obok siebie w różnych grubościach warstw. Następstwem tego jest występowanie naprężeń karbów przy utwardzaniu się tynku. To może doprowadzić, do pęknięć i ewentualnie powstawania niepokrytych miejsc. Jeśli takie miejsca nie wystąpią, to pęknięcia są dla funkcji systemu tynków renowacyjnych praktycznie bez znaczenia.

Przy zleceniu wielowarstwowym dolna warstwa tynku powinna być, po jej położeniu, dokładnie wzruszona, tak aby była szorstka. Aby przyszłe naprężenia zminimalizować, trzeba nakładać następną warstwę tynku wtedy, gdy pierwsza warstwa już stwardniała. Dzięki temu unika się sumowania naprężeń warstw tynku. Czas oczekiwania pomiędzy nakładaniem następnych warstw zależy od temperatury, obiektu i produktu. W tym wypadku trzeba przestrzegać zaleceń producenta (1 mm na dzień przy normalnej temperaturze, co najmniej 7 dni dla wszystkich systemów tynków).

Aby zapobiec pęknięciom wynikającym z kurczenia się tynku, należy w pierwszych dniach utrzymywać tynki renowacyjne nawilżone. Nie wolno w tym czasie szybko nagrzewać pomieszczeń. W pojedynczych przypadkach tynki renowacyjne w piwnicach mogą wykazywać bezpośrednio po nałożeniu naloty powierzchniowe. Jest to często przyrównywane do nieskuteczności całego systemu. Jednak funkcja tynku renowacyjnego nie została jeszcze do końca zbudowana. Często, szczególnie w porze letniej występuje bezpośrednio po nałożeniu tynku bardzo wysoka wilgotność powietrza. Wtedy twardnieje nałożony tynk, ale nie wysycha. Hydrofobizacja w tym przypadku nie działa. Przez film wilgoci mogą się od podłoża na zewnątrz przedostawać sole. Aby przeciwdziałać temu zjawisku należy obniżyć wilgotność w pomieszczeniu, aby tynk mógł wyschnąć. Jeśli normalne suszenie nie wystarczy, należy ustawić w pomieszczeniu po utwardzeniu się tynku osuszacze powietrza.

Tynk renowacyjny jak też wszystkie inne tynki musi być odpowiednio zakończony. Tutaj stosuje się poziome odcięcie lub folię, które oddzielają tynk od powierzchni ziemi. Przy kontakcie z ziemią istnieje niebezpieczeństwo, że wilgoć przedostanie się do górnej warstwy lub może przeniknąć pomiędzy tynk i farbę.


Prawidłowości naukowo-przyrodnicze
Aby prawidłowo wykonać tynk, należy poznać podłoże budowlano-fizykalne. Transport wilgoci i zmagazynowanej soli występuje pierwotnie w kapilarnie aktywnej części całkowitej przestrzeni porów.

Możliwość magazynowania soli można zwiększyć przez celowe dodanie kapilarnie aktywnej przestrzeni porów z dużą siłą oporu przeciw krystalizującej się soli. Ilość soli w zaprawie tynkowej (tynk renowacyjny) z hydrofobizującym ustawieniem porów jest ograniczona. Współczynnik oporu pary wodnej jednakowej wielkości efektywnego przejścia wilgoci zaprawy tynkowej, której pory nie są nastawione hydrofobizująco, jest o rząd wyższy niż systemu, który jest ustawiony na nie przyjmowanie wody.

Tynk wapienny – tylko jedna alternatywa
Ten rodzaj tynku przy nakładaniu przynosi z pewnością następujące zalety: niską wytrzymałość, wysoki udział kapilarnie aktywnych przestrzeni porowatych, wysoką wydajność transportu wilgoci i soli. Warto także wspomnieć o tym, że przy wzmiankach o renowacji zabytków tynk wapienny jest uznawany za spoiwo „historyczne”.

Należy także pamiętać o wadach tynku wapiennego. Przede wszystkim jest to niedostateczny proces schnięcia przy wysokim obciążeniu muru wilgocią.

Tynk wapienny nie posiada dostatecznie wykształconego pochyłu odpływu wilgoci, który jest potrzebny soli do gromadzenia się.

Proces utwardzania tynku nie jest możliwy również, przy występowaniu wilgoci od podłoża oraz gdy występuje tylko niewielka odporność na krystalizację soli. Całkowita porowatość jest średniej wartości (30%). Przy występowaniu soli istnieje niebezpieczeństwo wczesnego zamknięcia porów. Dlatego też polecany jest tynk wapienny do specjalnych zastosowań przy ciągłe towarzyszącej analizie i pielęgnacji (częsta wymiana).

Prawdziwa alternatywa – tynk kompresowy
Do jego zalet zaliczamy: określoną wytrzymałość na słaby mur, wysoką odporność na krystalizację soli (długie utrzymywanie się także przy występowaniu soli z podłoża), wysoką wartość „efektywnego transportu wilgoci” spowodowaną przez wysoki udział transportu wilgoci w fazie ciekłej (zmniejszone niebezpieczeństwo podnoszenia się poziomu wilgoci).

Tynk kompresowy, dzięki dużej porowatości (> 60%), wyzwala stale niską wartość współczynnika oporu dyfuzyjnego pary wodnej (µ < 10), również przy nagromadzeniu soli.

Ilość soli, która przybywa w tynku kompresowym, jest wysoka (efektywność w stosunku do odsolenia jest dobra).

Wady: optycznie – w zależności od zawartości wilgoci i soli w murze trzeba się liczyć z występowaniem mokrych plam i nalotów na powierzchni tynku.

Działanie pod względem technicznym – absolutna trwałość przy wysokim obciążeniu z podłoża muru w porównaniu do tynków renowacyjnych WTA jest krótsza.

Tynk kompresowy w swojej różnorodności wg dzisiejszej wiedzy, jest najbardziej wydajnym wariantem tynku ofiarnego. Jest on w zależności od profilu zapotrzebowania możliwą alternatywą dla systemów tynków renowacyjnych WTA.

Tynki renowacyjne – zalety i wady przy nakładaniu
Zalety:

• określona wytrzymałość na słabym murze,
•  wysoka odporność na krystalizację soli (wysoka trwałość, także przy dużym obciążeniu solą z podłoża),
• właściwości hydrofobizacyjne porów w suchej zaprawie (dlatego powierzchnia tynku jest sucha i wolna od nalotów przez długi czas),
• duża porowatość całkowita (> 40%) – wyzwala stale niską wartość współczynnika oporu dyfuzyjnego pary wodnej (µ < 12).
• niska wartość „efektywnego transportu wilgoci” (spowodowana przez wysoki udział transportu wilgoci w fazie gazowej [niebezpieczeństwo podnoszenia się poziomu wilgoci przy wysokiej zawartości wilgoci w murze oraz braku blokady poziomej]),
• ilość soli, zawartej w tynku kompresowym jest niska (efektywność w stosunku do odsolenia jest niska). Dlatego jej nagromadzenie w zależności od koncepcji suchej zaprawy (składu mieszanki) wykazuje znaczące różnice.

Wnioski
W przypadku funkcji odsalania tynki renowacyjne wg WTA są przydatne tylko warunkowo. Jednak przy średnim, do wysokiego, obciążeniu podłoża solą, zaleca się zastosowanie systemu tynków renowacyjnych. Powinien się on składać z tynku magazynującego sól, który nakłada się na podłoża z nagromadzoną solą, i już wspomnianego tynku renowacyjnego WTA.

Dipl.-Ing. Franz-Jozef Hölzen
Techniczny manager projektu uszczelnień budynków
Remmers Baustofftechnik GmbH
Zdjęcia: Remmers
(Artykuł pierwotnie ukazał się
w czasopiśmie B+B nr 3/2009, tłumaczenie
z j. niemieckiego A.T.)


CZYTAJ WIĘCEJ

Renowacja fasady budynku Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu
Ochrona elewacji budynków narażonych na wzmożone działanie wilgoci
Renowacja systemów ociepleń - co należy o tym wiedzieć?

---