Tynki dźwiękochłonne
Tynki dźwiękochłonne mają szczególne właściwości pochłaniania dźwięku. Ich skład oraz struktura decydują o własnościach akustycznych. W grupie materiałów pochłaniających dźwięk należą do najbardziej ekonomicznych i są przy tym bardzo skuteczne.
Rys. 1: Przykład realizacji tynku SonaSpray w korytarzu szkolnym
Fot. Wibro-Akustyka
Dźwiękochłonny tynk celulozowy umożliwia redukcję pogłosu i innych zakłóceń szczególnie w zakresie średnich i wysokich częstotliwości charakterystycznych dla mowy ludzkiej (500–4000 Hz). Nasycenie włókien celulozy mineralnymi substancjami ogniochronnymi powoduje uzyskanie pożądanych cech niepalności. W skład takiego tynku wchodzą rozdrobnione włókna celulozowe, które po wymieszaniu ze specjalnym klejem nanoszone są metodą natryskową na tynkowane powierzchnie. Klej zapewnia odporność na czynniki biologiczne, niezapalność i znakomitą przyczepność do większości materiałów stosowanych w budownictwie – drewno, blacha, beton, podłoża tynkarskie, płyta gipsowo-kartonowa, styropian, wełna mineralna, tworzywa sztuczne, szkło itp. Tynk można nanosić na płaszczyzny o skomplikowanych kształtach np. kasetony, kopuły, sklepienia, łuki, na których zachowuje ich formę. Produktem finalnym jest bezspoinowa warstwa o określonej grubości (brak fug połączeniowych), charakteryzująca się znaczną trwałością mechaniczną, ognioodpornością i odpornością na wilgoć.
Efektywna gęstość tynku w stanie wysuszonym, a więc końcowa, przy której materiał wykazuje najlepszą charakterystykę absorpcji dźwięku, wynosi 60–70 kg m3 1). Jego grubość (od kilkunastu do kilkudziesięciu milimetrów) ma bezpośredni wpływ na absorpcję dźwięku określoną przez wartość współczynnika pochłaniania dźwięku ?s (różną dla różnych częstotliwości) lub – w praktyce częściej – przez tzw. średni stopień absorpcji NRC [Noise Reduction Coefficient] (tabela 1), dlatego też przy wyborze tynku i jego grubości konieczne jest dokładne określenie wymagań projektowych dotyczących pochłaniania dźwięku. Celulozowe tynki dźwiękochłonne są odporne na wilgoć, mróz i zmiany temperatur. Wolno je jednak stosować na powierzchniach sufitów i ścian wyłącznie wewnątrz obiektów lub w pomieszczeniach półotwartych. Tynk jest z powodzeniem stosowany na lodowiskach, odkrytych basenach oraz otwartych garażach podziemnych.
Niektóre odmiany tynków SonaSpray po okresie tężenia zapewniają ich powierzchniom zwiększoną odporność na uderzenia i ścieranie, przy tym nie tracą unikalnych właściwości pochłaniania dźwięku. Niektóre podłoża przed położeniem natrysku wymagają zagruntowania. W pomieszczeniach obiektów przemysłowych, gdzie zastosowano tynki dźwiękochłonne, uzyskiwano redukcję hałasu rzędu 6–8 dB.
Użycie drobniejszych włókien celulozowych zapewnia uzyskanie dokładniejszej powierzchni. Przy pojedynczym natrysku grubość warstwy może wynosić od 6 do 25 mm. Tynki takie zwykle stosowane są w pomieszczeniach biurowych, salach konferencyjnych, restauracyjnych, hotelowych, sakralnych, szkolnych, aulach i salach wykładowych, studiach nagrań, widowniach teatralnych itp. Można je malować farbami lateksowymi lub akrylowymi na bazie wody bez znaczącego uszczerbku dla wartości współczynnika NRC.
Technologia wykonania
Tynki SonaSpray natryskuje się używając agregatu wyposażonego w dmuchawę oraz pompę. Mieszanie materiału celulozowego z klejem odbywa się pod ciśnieniem dopiero przy nakładaniu tynku na powierzchnię. Produkt końcowy stanowi trwałą warstwę o określonej grubości, nie tylko pochłaniającą fale dźwiękowe, ale także ognioodporną, niezapalną i posiadającą wysokie właściwości termoizolacyjne – współczynnik przewodzenia ciepła alfa = 0.035 W/(mK). Niewielkie gabaryty większości agregatów umożliwiają wnoszenie ich do pomieszczeń przez typowe szerokości futryn. Agregaty podczas pracy wymagają zasilania (zwykle 230 V) oraz ujęcia wody wodociągowej służącej do rozcieńczenia koncentratu kleju. Natrysk wykonuje się stosunkowo szybko – w ciągu jednego dnia można nanieść tynk o średniej grubości 20 mm, nawet na powierzchni 300 m2. Pod pewnymi warunkami tynk można nanosić prowadząc w tym samym pomieszczeniu równolegle inne prace wykończeniowe. Twardość tynku pozwalająca na oddanie pomieszczenia do eksploatacji przy pogodzie letniej osiągana jest już po tygodniu od chwili zakończenia prac, a w sezonie jesienno-zimowym maksymalnie po 2 tygodniach. Okres twardnienia powłoki uzależniony jest od tempa odparowania wody; 70% wilgoci z tynku emitowana jest w okresie pierwszych kilku dni po jego nałożeniu, później proces ulega spowolnieniu.
Wymierne efekty akustyczne
W prezentowanym przykładzie wykonano wyciszenie dwóch sal gimnastycznych jednej z placówek szkolnych w Konstancinie – Jeziornej stosując tynk celulozowy SonaSpray w odmianie K-13 (o grubszej strukturze).
Rys. 2: Widok sali gimnastycznej
Fot. Wibro-Akustyka
Wyciszeniu poddano dwie sąsiadujące ze sobą sale gimnastyczne – dużą (858 m2) i małą (442 m2) oddzielone przegrodą o wys. 4 m. Sale mają wspólny sufit oraz oddzielającą je półścianę o wysokości 4 m, co zazwyczaj potęguje zjawisko pogłosu podczas gier i zawodów sportowych. Nałożenie warstwy tynku celulozowego na blachę trapezową znacząco zredukowało niepożądany pogłos. W celu poprawienia komfortu akustycznego sal zdecydowano o nałożeniu tynku na powierzchnie sufitów oraz ściany szczytowe. Konstrukcję nośną dachu sal gimnastycznych tworzyły łukowe belki z drewna klejonego, a przestrzeń między nimi wypełniała powlekana blacha trapezowa. Pokrywając blachę trapezową tynkiem dźwiękochłonnym zachowano jej wyprofilowanie, zwiększyło to co prawda powierzchnię natrysku o ok. 1,6 razy i podniosło koszty, ale przyczyniło się do lepszej redukcji pogłosu (fale dźwiękowe dodatkowo ulegają załamaniu na krzywiznach, co uwzględnione zostało w obliczeniach akustycznych) i utrzymało efekt architektoniczny. Ponieważ inwestor wymagał precyzyjnego ustalenia efektów wyciszenia, przed naniesieniem powłoki dźwiękochłonnej wykonano dokładne pomiary czasu pogłosu i na tej podstawie konsultanci akustyczni określili wymagane współczynniki pochłaniania dźwięku, dla których – biorąc pod uwagę parametry geometryczne pomieszczeń – dobrano odpowiednio grubość tynku.
Rys. 3. Porównanie czasów pogłosu przed i po wykonaniu prac adaptacyjnych w sali dużej (kubatura 5500 m3)
Fot. Wibro-Akustyka
Rys. 4. Porównanie czasów pogłosu przed i po wykonaniu prac adaptacyjnych w sali małej (kubatura 2200 m3)
Fot. Wibro-Akustyka
Tynk na powierzchni 2000 m2 położono w terminie 2 tygodni. Jego struktura doskonale harmonizuje z konstrukcją nośną sufitu i decyduje o interesującym wyglądzie całości. Porównanie czasów pogłosu zmierzonych dla obu sal przed i po nałożeniu tynku przedstawiono na rysunkach 3 i 4. Charakterystyki potwierdzają wysoką efektywność pochłaniania dźwięku przez tynki celulozowe, a ich elastyczna powłoka jest odporna na uderzenia piłką (wykonano testy odporności, ich rezultatem jest brak trwałych wgnieceń).
W literaturze dane określają czas pogłosu dla pomieszczeń sportowych na poziomie 1,9 s dla częstotliwości 250 i 500 Hz i poniżej 1,6 s dla częstotliwości 1000 i 2000 Hz.
Technologia celulozowych tynków dźwiękochłonnych jest znana w Polsce od 7 lat. Podczas tego okresu wykonano ponad 60 różnych realizacji. Ostatni z realizowanych projektów to wyciszenie Hali Stulecia we Wrocławiu. Tynk dźwiękochłonny SonaSpray o grubości 5 cm został naniesiony na pierścieniowych powierzchniach sufitów w kopule hali oraz w czterech absydach na łącznej powierzchni ok. 4000 m2 (rys. 5).
Rys. 5: Tynk dźwiękochłonny SonaSpray w Hali Stulecia we Wrocławiu
Fot. Wibro-Akustyka
Na skutek tego nastąpiło znaczne podwyższenie chłonności akustycznej wewnątrz hali i zdecydowane polepszenie parametrów akustycznych.
dr inż. Wiesław Fiebig
Wibro-Akustyka
ul. Grabowska 248
63-400 Ostrów Wlkp.
tel/fax: 62 735 50 08
www.wibroakustyka.com.pl
Źródło: Tynki, nr 4 (13) 2011
CZYTAJ WIĘCEJ
Komfortowa cisza i nadzwyczajny design - panele dźwiękochłonne Ecophon Solo
DODAJ KOMENTARZ
Wymagane: Zaloguj się aby dodać komentarz | > Zaloguj się |
ZOBACZ TAKŻE
Wykonywanie tynków cienkowarstwowych
Mikroorganizmy na powłokach zewnętrznych
Tynki w apartamentach
Pękający tynk
Termomodernizacja budynków na Ursynowie
PREZENTACJA FIRM
Festool
TEMAT MIESIĄCA
Mamy 30 lat na modernizację wszystkich budynków. Czy Polska na tym skorzysta?Zgodnie z założeniami nowej dyrektywy, państwa członkowskie UE muszą opracować długoterminową strategię renowacji budynków, zarówno publicznych jak i prywatnych. Plan jest taki, by do 2050 roku wszystkie budynki w Polsce były budynkami o niemal zerowym zużyciu energii (tzw. standard nZEB). Założone plany powinny zawierać także cele pośrednie, które zrealizujemy w latach 2030 i 2040. Czytaj więcej
RAPORTY I ZESTAWIENIA
Raport o budowie domów w Polsce. Jakie budują Polacy?
Wyniki najnowszego "Raportu o budowie domów w Polsce" przygotow...
Wykonywanie tynków specjalnych
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki moduł...
Raport specjalny: Ocieplenie domu
Zimowe miesiące to okres, w którym szczególnie docenimy dobrz...
Jakie są styropiany do ociepleń? Teoria, a praktyka
Wnikliwi inwestorzy często zadają pytanie, jaki styropian wybr...
Raport specjalny: Farby ścienne
Przemalowanie ścian na zupełnie nowy kolor to jeden z najprost...
Aktualna sytuacja i perspektywy branży budowlanej w Republice Kazachstanu
Opracowanie rynkowe sporządzone na zamówienie Wydziału Promoc...
Krucho z wiedzą wykonawców ociepleń o wymogach prawa budowlanego
Wyniki III fali badania TNS Pentor Poznań nt. rynku ociepleń w...
Więcej kleju w kleju? Negatywne wyniki. Nie tylko
7 próbek na 25 przebadanych klejów do styropianu nie spełnia ...
Jak brudzi się elewacja?
Materiałami najczęściej stosowanymi do wykonania wierzchniej ...
NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE
Błędy w wykonawstwie prac ociepleniowych
Wskazówki dla wykonawców tynków maszynowych
Błędy wykonawcze tynków gipsowych
Tynki gipsowe - nowa jakość ścian i sufitów
Uwaga - czarny styropian!
Tynki maszynowe w okresie zimowym
Urządzenia do nakladania tynków
Szlachetna alternatywa
Nowoczesne tynkowanie
Wykonywanie tynków cienkowarstwowych
Ocieplanie wełną mineralną
Ocieplanie ścian budynku z cegły
Tynki cementowo-wapienne. Wykonanie i pielęgnacja
Przyczyny powstawania czarnych smug i przebarwień na powierzchni tynków gipsowych
Usuwanie wykwitów solnych z elewacji
Wysychanie tynków gipsowych
Inwazja kolorów
Błędy w ocieplaniu balkonów
Osuszanie z wilgoci technologicznej
Pielęgnacja i suszenie tynków gipsowych
JEGER - farby i efekty dekoracyjne do ścian
Eksploatacja maszyn tynkarskich
Polepszenie właściwości zapraw - recepty
Korozja biologiczna elewacji budynków
Tynki gliniane - trwałe i naturalne
Szkolenia dla branży tynkarskiej
Tynk dla wymagających inwestorów. Knauf MP 75L Diamant
Tapety z włókna szklanego
System urządzeń wspomagających pracę z płytami g-k
Idealnie gładka powierzchnia