Szlachetna alternatywa

Struktura tynku drapanego barwionego w masie
Fot. Optolith

Tynki mineralne zwane też szlachetnymi, to gotowe mieszanki wyselekcjonowanych kruszyw, wysokiej jakości cementów i odpowiednich dodatków poprawiających obróbkę, przyczepność i odporność na wodę. Przeznaczone są do wykonywania cienkowarstwowych wypraw na tynkach podkładowych i systemach dociepleń.

Spoiwem w tynkach mineralnych jest cement i wapno. Ten zestaw znanych od lat spoiw budowlanych gwarantuje nie tylko wysoką odporność mechaniczną tynków, ale również przez zjawisko karbonatyzacji (łączenie się dwutlenku węgla z powietrza oraz wodorowęglanu wapnia z tynku w nierozpuszczalny węglan wapnia) niezmienność, a nawet niewielki wzrost wytrzymałości w czasie. Pozostałe składniki to środki poprawiające obróbkę, hydrofobizujące i poprawiające przyczepność do podłoża.

Produkowane są dwa rodzaje struktury – ziarnista, zwana popularnie „barankiem” i rowkowa zwana „kornikiem”. Dodając do tego kilka uziarnień (z reguły 1,5; 2 i 3 mm) można uzyskać co najmniej 6 kombinacji struktur, które mnożą się ze względu na sposób zacierania tynku rowkowego. Najbardziej popularnym wzorem są rowki biegnące w kierunkach góra – dół lub prawo – lewo, zdarzają się też struktury obrabiane ukośnie lub będące kombinacjami poprzednich (np. struktura krzyżowa).

Technologia wykonania tynków mineralnych nie odbiega od sposobu w jaki nakłada się tynki żywiczne, poza oczywiście dodaniem wody do suchej mieszanki w celu uzyskania masy tynkarskiej. Nakładanie odbywa się za pomocą pacy ze stali nierdzewnej, następnie należy tynk wyrównać, potem zaś zatrzeć pacą z tworzywa sztucznego.

Bardziej niż przy tynkach żywicznych należy tu zwrócić uwagę na odpowiednie zabezpieczenie ściany przed słońcem w celu uniknięcia nie tylko problemów z odpowiednio estetycznym połączeniem poszczególnych pól roboczych, ale i sporym ryzykiem spękania tynku z powodu zbyt szybkiego odparowania wody. Tynk taki będzie nie tylko brzydko wyglądał, ale będzie również mniej wytrzymały mechanicznie oraz bardziej narażony na wnikanie wody, co odbije się negatywnie na trwałości wyprawy tynkarskiej.

Do niezaprzeczalnych zalet tynków mineralnych należy oprócz trwałości, również ich wysoka paroprzepuszczalność. Dla osób szczególnie ceniących sobie oddychające ściany jest to bardzo ważny argument decydujący o ich wyborze.

Do często wymienianych zalet tynków mineralnych należy też stosunkowo niewysoka cena oraz mała uciążliwość dla środowiska. Z drugiej strony tynki mineralne są bardzo odporne na korozję biologiczną z uwagi na znikomą zawartość składników organicznych.


Nakładanie tynku
Fot. Optolith


Wyrównywanie powierzchni tynku
Fot. Optolith


Zacieranie tynku mineralnego
Fot. Optolith


Tynk drapany nakłada się na grubość ok. 2–2,5 cm, a po jego wstępnym związaniu powierzchnia tynku jest „wydrapywana” pacą z kolcami
Fot. Optolith

Tynk drapany
Szczególnym rodzajem tynku mineralnego jest tynk drapany. Mimo bardzo podobnej bazy surowcowej (piaski kwarcowe, kruszywo strukturujące, cement i wapno) technologia i przeznaczenie takich tynków są zupełnie odmienne. W przeciwieństwie do tynków szlachetnych cienkowarstwowych tynk drapany nakłada się na grubość ok. 2–2,5 cm, a po jego wstępnym związaniu powierzchnia tynku jest „wydrapywana” pacą z kolcami. Tynk taki nadkłada się na ściany nie wymagające docieplenia. Nadaje on budynkowi niepowtarzalny rustykalny charakter, dlatego często wykorzystywany jest do renowacji budynków użyteczności publicznej (np. sądy) lub zabytkowych kamienic.

Tynki mineralne barwione
Wiele zaawansowanych technologicznie firm oferuje tynki mineralne barwione w masie, co pozwala uzyskać elewacje w innym niż biały kolorze także przy pomocy tynku mineralnego. Mimo niewielkiej ilości dostępnych kolorów należą one do bardzo trwałych. Nawet długoletnie wystawienie na warunki atmosferyczne nie wpływa negatywnie na ich wygląd. Z uwagi zarówno na technologie produkcji, jak i na obróbkę tynki takie wymagają malowania wyrównującego specjalną farbą egalizacyjną.

Artur Chonewicz Hufgard Optolith Bauprodukte Polska Sp. z o.o.